Францийн төрийн өмчит Орано групп Монгол Улсад ураны олборлолт хийхээр 1.6 тэрбум ам.долларын хөрөнгө оруулалт хийж байгаа юм. Энэ нь цөмийн эрчим хүчний салбарт чухал төслийн нэг ажээ.

“Бадрах Энержи” ХХК нь Орано группийн Монгол дахь төлөөлөгч бөгөөд компанийн Зөөвч-Овоо, Дулаан-Уул, Өмнөт зэрэг ордуудын ашиглалтын зөвшөөрлийг эзэмшдэг байна. Орано групп 2028 онд ураны олборлолт эхлэхээр төлөвлөж байгаа бөгөөд уг төслийн нийт олборлолт 2044 он гэхэд жилд 2,600 тонн уран үйлдвэрлэх хэмжээтэй болохоор тооцоолж байгаа аж.

Харин уг ураныг олборлохын тулд газар доор уусган олборлох (ГДУО) технологийг ашиглах ба энэ нь ураныг хүхрийн хүчлийн уусмал ашиглан газрын гүнээс уусган гаргах замаар олборлох арга юм. Тэгвэл жилд 2,600 тонн уран олборлохын тулд ойролцоогоор 5,200 тонн хүхрийн хүчил ашиглагдах хэрэгтэй болно. Үүнийг уран олборлох хамгийн аюулгүй арга зам гэж нэрийдэж байгаа ч ямар ч химийн "ХҮЧИЛ" хэчнээн ялгаж авсан ч байгальд хор нөлөө үзүүлдэг.

-Хүхрийн хүчил гэж юу вэ?

Хүхрийн хүчил (H₂SO₄) нь хүчтэй хүчил бөгөөд хүхэр, кислород болон ус агуулсан химийн нэгдэл юм. Энэ нь өнгөгүй, идэмхий, усанд сайн уусдаг, хүчтэй хүчиллэг шинж чанартай байдаг. Хүхрийн хүчил нь үйлдвэрлэл, хими, усны эмчилгээ болон ургамал хамгааллын хими зэрэг олон салбарт хэрэглэгддэг.

-Хүхрийн хүчил хүнд ямар нөлөөтэй вэ?

Хүхрийн хүчил нь идэмхий бөгөөд арьс болон нүд дээр хүрвэл түлэгдэлт үүсгэдэг, мөн амьсгалах үед хортой байж болох тул хэрэглэж буй үед аюулгүй ажиллагааг баримтлах шаардлагатай.

-Хүхрийн хүчил байгальд ямар нөлөөтэй вэ?

1. Хүхрийн хүчил агаарт орж, хүхрийн хүчиллэг бороо үүсгэдэг. 
2. Газар, хөрсний бохирдол
3. Усны бохирдол
4. Агаарын бохирдол

Ураны олборлолтоос үлдсэн хүхрийн хүчил байгаль орчинд хэд хэдэн сөрөг нөлөө үзүүлдэг байна. Энэ нь хөрсний хүчиллэгийг нэмэгдүүлж, усны орчныг бохирдуулдаг бөгөөд амьтад болон ургамлын амьдралыг сүйтгэх эрсдэлтэй аж. Ураны олборлолтоор хүхрийн хүчил нь газрын доор ууссаны дараа усны эх үүсвэрт нэвчиж, хүчиллэг орчныг бий болгох бөгөөд энэ нь байгальд сөргөөр нөлөөлж, усны экосистемийг устгах аюултай. Гэтэл манай улсад 2023 оны тооллогоор 64.7 сая тоо толгой мал амьтан бүртгэгдсэн бөгөөд хөрсний бохирдол усны бохирдол зэрэг нь Монгол орны нэн тэргүүнд анхаарах ёстой асуудал билээ.

Эх сурвалж: International Atomic Energy Agency