Сүүлийн үед иргэдийн дунд түгээмэл тохиолдоод байгаа сонсгол бууралтын тухай  ЭМЖЖ эмнэлгийн чих хамар хоолой, сонсгол, тэнцвэр судлалын эмч, Анагаах ухааны доктор Э.Дэлгэрзаяатай ярилцлаа.

Чих дүлийрэлт, сонсгол муудах зэрэг асуудлуудаас сэргийлэх энгийн зөвлөгөөнүүдийг та уншигчдад хэлж өгөөч?

Сонсгол буурахад хүргэх 5 шалтгаан байдаг.

1. Чанга дуу чимээтэй орчинд ажиллах
2. Чихэвчийг хэт удаан, мөн хэт чанга сонсох
3. Чихэнд хортой эм бэлдмэл хэрэглэх
4. Мэдрэлийн ядаргаанд орох
5. Гэмтэл бэртэл авах

2. Түгээмэл байдаг сонсголд хортой эм юу байдаг вэ?

• Мицен-ээр төгссөн эмүүд их байдаг. Гэхдээ хэрэглэсэн хүн болгоны сонсгол муудна гэсэн үг биш. Тухайн хүний генийн мутациас болон хэр их хэмжээгээр хэрэглэж байгаагаас шалтгаалдаг.

3.Өөр чих хамар хоолойн өвчлөлттэй холбоотой мэдээлэл гэвэл юу вэ?

• Хүйтний улиралд хамар их битүүрээд байдаг. Үүнээс болж хамар чихийг холбосон сонсголын гуурс битүүрдэг. Тиймээс чих дүлий оргиод, дотор нь шингэн байгаа юм шиг дуугарч, улмаар чих өвдснөөр дунд чихний идээт үрэвслээр өвддөг. Тэгэхээр хүмүүс "ханиад хүрчихээр чих өвдөөд байх юм" гээд гайхдаг.  Үндсэндээ хамар битүүрсэн л бол чих өвдөх эрсдэлтэй гэсэн үг. Ялангуяа 0-5 насны хүүхдүүд ханиад хүрээд удахаар дээр дурдсанчлан чих  өвдөх, цаашлаад дунд чихний цочмог үрэвсэл үүсэх магадлалтай. 

4. Чих хамар хоёр хоорондоо холбоотой гэхээр хамрын дусаагуур Напозилен сонсголд нөлөөлдөг үү?

• Нөлөөлөхгүй. Напозилен нь зүгээр л хамрын битүүг арилгаж, судсыг агшаах үүрэгтэй байдаг. Хэрвээ олон сар тасралтгүй хэрэглэх юм бол судас агшаах үүрэгтэй болохоор тархины судас агшааж, уйланхай үүсгэх түүнээс болж улам ойр ойрхон дусаах гээд байдаг эрсдэл бий.

5. Чихэвчний хэрэглээний талаар зөвлөгөө мэдээлэл хүргээч?

• Бүх төрлийн чихэвч чанга, удаан сонсвол хортой байдаг. Тиймээс энэ асуудал дээр "Дэлхийн Эрүүл Мэндийн Байгууллага"  60х60 дүрэм баримталдаг. Өдөрт 60 минутаас хэтрүүлэхгүй бас дууны хүчийг 60%-аас чангалахгүй. Мөн олон нийтийн шуугиантай орчинд бага хэрэглэх хэрэгтэй. Хэрэв үүнээс хэтрүүлбэл сонсгол муудах, чих шуугих, хатгах, толгой эргэх эрсдэлтэй байдаг.

6. Чихэвчний төрлүүдээс аль төрлийн чихэвч илүү хор нөлөөтэй байдаг вэ?

• Airpods буюу чих рүү шигдэж ордог энэ төрлийн чихэвчнүүд илүү муу нөлөөтэй. Харин Headset гэж нэрлэгддэг том зөөлөвчтэй чихэвч нь чихнээс зайтай байдаг болохоор эрсдэл багатай.

7. Сонсголоо алдсан хүмүүсийн хэдэн хувь нь буцаж сэргэдэг вэ?

• Сонсгол бууралт дээр 2 үндсэн ойлголт байдаг.

1. Олон жил чихний асуудалтай байсан хүмүүс бага багаар муудаж байдаг.
2. Гэнэт нэг өдөр дүлийрээд босож ирдэг тохиолдол бий. Энэ нь тусдаа мэдрэлийн гаралтай өвчин. 100000 хүнээс 11-77 нь өвдөж байдаг ховор төрөл юм. Харин ийм хүмүүс гайгүй болчих байх гээд тоохгүй явдаг, эсвэл бүр мэдэхгүй явж байх магадлалтай байдаг. Тиймээс мэдсэн тохиолдолд 72 цагийн дотор аль болох түргэн эмчид хандах хэрэгтэй. 

Дараалсан 3 герц давтамж дээр 30 дцб доош байвал сонсгол бууралт, 70 дцб байвал дүлийрэлт гэж үздэг. Аль алинд нь Гормон эмчилгээ хийнэ. Хэнгэрэгт тариа тарина. Өндөр даралт болон хүчилтөрөгчийн эмчилгээнд явж болно. 80-90% нь шалтгаан  тодорхойгүй хүмүүс  байдаг. Эдгээр хүмүүсийн 20-40% л нь сэргэх боломжтой. 

8. Чихний асуудалтай хүмүүсийн хийдэг нийтлэл буруу ойлголт гэвэл юу вэ?

• Хэнгэрэг цоорхой хүмүүс хэнгэргээ нөхүүлж, эмчилгээ хийлгэвэл дүлийрнэ гэсэн буруу ойлголттой явж байдаг. Энэ бол маш буруу шүү. Аль болох хурдан эмнэлэгт хандах ёстой. Удах тусам илүү муудна. Дунд чихний үрэвсэл хүндэрвэл тархи руу орж амь насанд хүрэх аюултай байдаг.

9.Сонсголыг яаж сайжруулах вэ?

• Эм уугаад, дасгал хийгээд сайжирдаггүй. Ялангуяа мэдрэлийн гаралтай сонсгол бууралтанд эмчилгээ байхгүй. Тиймээс сонсголын аппарат зүүдэг юм. Дамжуулах замын буюу хэнгэрэг цоорох, үрэвсэл үүсэх, гадна сувгийн битүүрэл зэрэгт эмчилгээ хийгээд сайжрах боломжтой.

10. Сонсгол буурах шинж тэмдэг илэрсэн хүмүүст ямар зөвлөгөө өгөх вэ?

• Гэнэт сонсгол чинь муудаж дүлийрсэн бол 72 цагийн дотор яаралтай хандаарай. Хугацаа алдах тусам сэргэх магадлал багасдаг шүү.