НҮБ: Дэлхий даяар төрөлт буурч байна

НҮБ: Дэлхий даяар төрөлтийн түвшин буурч байна

Нэгдсэн Үндэстний Байгууллагын (НҮБ) хамгийн сүүлийн тайланд дэлхий дахинд төрөлтийн дундаж түвшин огцом буурч байгааг онцолжээ. Энэхүү өөрчлөлт нь хүн амын бүтэц, эдийн засаг, хөдөлмөрийн зах зээлд олон талын нөлөө үзүүлж эхэлж байгаа ажээ.

Дундаж төрөлт 2.1-ээс доош орлоо

НҮБ-ын хүн амын хөгжлийн 2024 оны тайланд дурдсанаар:

  • 1990 онд нэг эмэгтэйд ногдох дундаж төрөлт 3.2 байсан бол

  • 2024 онд энэ тоо 2.3 болж буурсан байна.

  • 2050 он гэхэд төрөлтийн дундаж 2.1-ээс доош орж, хүн ам өсөх бус тогтворжих буюу буурах чиг хандлагатай болно гэж таамаглаж байна.

“2.1 нь хүн ам тогтвортой байх доод хэмжээ” гэж хүн ам судлаачид тодорхойлдог бөгөөд энэ хэмжээнээс доош унасан нөхцөлд нийт хүн ам цөөрөх аюултай гэж үздэг.

 

 Хаана хамгийн их буурч байна вэ?

  • Зүүн Азийн орнууд (Япон, БНСУ, Тайвань): төрөлтийн түвшин 1.0-1.3 буюу маш бага

  • Европын холбооны улсуудаас Итали, Испани зэрэгт төрөлт мөн адил доогуур байна

  • АНУ-д ч мөн төрөлт буурсан хэвээр (2024 онд 1.6)

  • Харин Африк тивд төрөлт харьцангуй өндөр хэвээр (3.8 орчим)

Яагаад буурч байна вэ?

Төрөлт буурах шалтгаануудыг дараах байдлаар тайлбарлажээ:

  • Эмэгтэйчүүд боловсрол, ажлын байр руу илүү чиглэх болсон

  • Амьдралын өртөг, хүүхэд өсгөх зардал өндөр

  • Хосууд гэр бүлтэй болох, хүүхэдтэй болох шийдвэрийг хойшлуулах болсон

  • Хотжилт, амьдралын хэв маяг өөрчлөгдөж байгаа

Ирээдүйд ямар нөлөөтэй вэ?

Хүн амын хөгшрөлт нэмэгдэж, ажиллах хүчний дутагдал, тэтгэврийн системд дарамт үүсэх магадлалтай. Гэвч зарим шинжээчид энэ өөрчлөлтийг:

“Шинэ боломж” – технологид суурилсан эдийн засаг, хариуцлагатай хөгжлийн эхлэл гэж харж байна.


Төрөлт бууралт бол зөвхөн хүн амын асуудал биш, улс орны ирээдүйн бодлого, нийгмийн бүтцэд шууд нөлөөлөх чухал өөрчлөлт юм. Тиймээс төр, нийгэм, иргэн бүр энэ чиг хандлагыг анхаарч, ирээдүйгээ төлөвлөх шаардлагатай болоод байна.